Abu Osama jest dżihadystą specjalizującym się w podkładaniu min i
samochodowych zamachach bombowych. Przez ponad dwa i pół roku reżyser
Talal Derki mieszkał z nim i jego rodziną w małej wiosce gdzieś w
północnej Syrii, filmując z bliska ich codzienne życie. Był świadkiem,
jak kochający ojciec przygotowuje swoich synów, trzynastoletniego Osamę i
dwunastoletniego Aymana, do walki zbrojnej, której celem jest
ustanowienie w Syrii islamskiego kalifatu.

Najpierw był
dokument „Powrót do Homs” – wstrząsający raport z oblężonego miasta, w
którym młodzi partyzanci walczą z reżymem Baszszara al-Asada. Ten
romantyczny obraz miał jednak swoją skazę: pokazywał, jak powodowani
desperacją żarliwi idealiści coraz bardziej radykalizują się, skręcając w
stronę fundamentalizmu religijnego.

Pochodzący z Syrii reżyser Talal Derki postanowił zgłębić ten
temat i stworzyć psychologiczny portret kogoś, kto stał się islamskim
ekstremistą. Najbardziej interesowały go emocje i motywacje tych, którzy
całe swoje życie podporządkowują surowym religijnym zasadom. I którzy
gotowi są w imię tych zasad zabijać innych ludzi.

Twórcy filmu udała się rzecz wyjątkowa: sam będąc niewierzącym,
zdobył zaufanie islamskich radykałów. Wiele jednak ryzykował. Przede
wszystkim, przystępując do realizacji filmu, musiał zmienić tożsamość i
zadbać o swój medialny wizerunek, by uwiarygodnić się w roli religijnego
ekstremisty. Pomógł mu w tym nakręcony wcześniej film „Powrót do Homs”,
który jego gospodarze przyjęli z aprobatą.

Opowiadając o utraconym dzieciństwie i zagrożeniach płynących z
fanatyzmu religijnego, Derki uważa, że to właśnie dziecięca perspektywa
pozwoli widzom lepiej zrozumieć toczący się w Syrii dramat. Film O
OJCACH I SYNACH jest także pytaniem o przyszłość zniszczonego wojną
kraju i podzielonego społeczeństwa. Szczególnie bolesne staje się dla
reżysera pytanie o przyszłe losy tych wszystkich Syryjczyków, którzy –
podobnie jak on i jego bliscy – musieli ten kraj opuścić.

Bohater filmu Talala Derkiego należy do syryjskiej siatki Al
Kaidy zwanej Dżabhat an-Nusra, czyli Front Obrony Ludności Lewantu.
Powstał on w 2011 roku podczas wojny domowej w Syrii. Jego członkowie
rekrutowali się przede wszystkim spośród konserwatywnych mieszkańców
terenów wiejskich, będąc w opozycji wobec dyktatury prezydenta al-Asada.

Ugrupowanie zasilane było także przez dżihadystów napływających
spoza granic kraju (to między innymi dlatego przybyły z emigracji Talal
Derki zdołał wkupić się w łaski islamistów). Główna działalność grupy
polegała na przeprowadzaniu zamachów terrorystycznych. Wierni islamowi
salafickiemu, czyli radykalnej odmianie sunnizmu głoszącej powrót do
religijnych korzeni, bojownicy an-Nusry postulowali stworzenie na
terenie Syrii państwa wyznaniowego opartego na szariacie.

Abu Osama ma ośmiu synów – kilku z nich nadał imiona na cześć męczenników dżihadu.

Talal Derki jest reżyserem, scenarzystą i producentem. Urodził
się w 1977 roku w Damaszku w rodzinie syryjskich Kurdów. Po ukończeniu
studiów filmowych w Atenach pracował jako asystent reżysera oraz twórca
filmów i programów telewizyjnych dla arabskich stacji. Był też
operatorem kamery w CNN i Thomson Reuters. Mając na koncie kilka filmów
krótkometrażowych, zadebiutował w 2013 roku pełnometrażowym dokumentem
„Powrót do Homs”, kręconym w ekstremalnych warunkach, z udziałem
broniących miasta rewolucjonistów. Film doczekał się ponad dwudziestu
nagród, m.in. na festiwalu IDFA w Amsterdamie, na Sundance, w Zagrzebiu
oraz na Krakowskim Festiwalu Filmowym, gdzie w 2014 roku był filmem
otwarcia i otrzymał nagrodę Srebrnego Rogu. O OJCACH I SYNACH, dokument o
„dzieciach kalifatu”, okazał się jeszcze większym sukcesem. Obok
licznych nagród otrzymał nominację do Oscara w kategorii
pełnometrażowego dokumentu. Wraz z żoną Hebą Khaled, która również
zajmuje się filmem, Derki od 2014 roku przebywa na uchodźctwie w
Berlinie.

PO PROJEKCJI ZAPRASZAMY NA SPOTKANIE Z MACIEJEM MOSKWĄ, SPOTKANIE POPROWADZI PRZEMYSŁAW RYDZEWSKI.

Maciej Moskwa (1982) mieszka i pracuje w Gdańsku. Jest absolwentem i wykładowcą
Sopockich Szkół Fotografii. Zajmuje się fotoreportażem i długoterminowymi projektami
fotograficznymi. Od 2011 wielokrotnie podróżował do Syrii, gdzie zajął się
dokumentowaniem skutków konfliktu i rewolucji antyrządowej. Efektem tej pracy jest
wydana wspólnie z Rafałem Grzenią, w 2016 roku,  książka “Sura”. Moskwa jest
założycielem kolektywu “Testigo Documentary”, powstałego w 2009 roku i skupiającego
dokumentalistów zajmujących się tematami społecznymi i politycznymi. Ich celem jest
uwypuklenie problemów, uważanych za ważne w lokalnych społecznościach, a będących
jednocześnie mikrokosmosami większych globalnych zagadnień. Kolektyw organizuje
również warsztaty i wykłady dla studentów. Maciej jest wielokrotnym laureatem
prestiżowych nagród w konkursach takich jak  Grand Press Photo, BZ WBK Press Foto,
Fotoreporter Roku oraz Gdańsk Press Photo. Jest autorem wielu wystaw indywidualnych.