Reportaż fotograficzny z Syrii w Galerii Gdyńskiego Centrum Filmowego.
Gdyńskie Centrum Filmowe zaprasza na spotkanie z autorami „Sury”, pierwszej polskiej książki reportażowej w całości poświęconej rewolucji i wojnie w Syrii. We wtorek, 28 czerwca, otwarta zostanie wystawa pt. „Wiosna, która nie zakwitła” – fotograficzny obraz kraju w przededniu wielkiego exodusu, na który dziś patrzy cała Europa.
„Sura” to zapis kilku wypraw autorów do rewolucyjnej Syrii na początku 2013 roku oraz dwóch wizyt na turecko-syryjskim pograniczu w marcu i październiku 2014 roku. Poprzez połączenie fotografii i miniatur reportażowych Maciej Moskwa i Rafał Grzenia w jedyny w swoim rodzaju sposób ukazali marzenia i entuzjazm pierwszych dni syryjskiej rewolucji, klęski i rozczarowania późniejszej wojny oraz dramaty syryjskich uciekinierów do krajów ościennych. W 84 zdjęciach i 84 miniaturach reportażowych autorzy zapisali swój własny sposób odczuwania wojny i rewolucji, ale przede wszystkimi przedstawili prywatne historie i emocje samych Syryjczyków.
Spotkanie z Rafałem Grzenią i Maciejem Moskwą poprowadzi Jakub Knera. Galeria Gdyńskiego Centrum Filmowego – wtorek, 28 czerwca 2016 roku, godzina 18.00. Wstęp wolny.
– Po arabsku słowo „sura” – w zależności od tego, czy rozpoczniemy je od litery sad czy sin – brzmi trochę inaczej i znaczy „obraz” oraz „fragment”. W Syrii prośbę sura, sura! słyszeliśmy tysiąc i jeden raz. O fotografię dopraszali się młodzi wojacy, rodzice rannych w bombardowaniach, rozśpiewane dzieci z twarzami wymalowanymi kolorami rebelii. Więc migawka spadała jak gilotyna i odcinała cieniutki plasterek tamtego świata – jeszcze przez chwilę jakimś zapachem, dźwiękiem, nicią spojrzenia związany z całą resztą. Tak naświetlało się zdjęcie. Ale ta zdjęta z rzeczywistości skórka, szybko zaczynała blaknąć, marszczyć się, zasuszać w oderwaniu od dawnego towarzystwa. W kilku słowach, by całkiem nie umarła, musieliśmy więc nakreślić jej minione życiodajne tło, powtórzyć zasłyszane ludzkie historie i wskrzesić zwiędłe emocje. Tak z kolei powstały literackie fragmenty. I oddaliśmy to, o co nas wtedy proszono: sury przez sin i sury przez sad – opowiada współautor książki, Rafał Grzenia.
„Wiosna, która nie zakwitła” to zapis fotograficzny z miejsc, przez które przetoczyła się najpierw rewolucja, a później wojna. Fotografie przybliżają mieszkańców Syrii pogrążonej w bratobójczym konflikcie. Podróż zaczyna się w pierwszych dniach Arabskiej Wiosny w Damaszku kończy wojenną rzeczywistością uchodźców wewnętrznych z prowincji Idlib i Hama nękanych ze wszystkich stron przez walczące frakcje.
Podczas dwóch podróży przez zrewoltowane wsie i miasteczka autor dociera do rodzin, które zamieszkały w antycznych grobowcach, do podziemnych szpitali i opuszczonych szkół. Spotyka się z przedstawicielami inteligencji, pisarzami, duchownymi, w końcu z oddziałami Wolnej Armii, która powstała przeciwko dyktaturze. I chociaż z aparatem trafia w miejsca pełne cierpienia i śmierci, to nie pozostaje obojętnym na wysiłki Syryjczyków szukających odskoczni od wojny. Nawet w takich miejscach, ludzie próbują zachować pozory normalnego życia, cieszą się, palą papierosy, modlą, wspominają. 21 dni z aparatem i Syryjczykami stworzyły zapis kraju upadającego w przeddzień wielkiego exodusu, na który dziś patrzy Europa.
Wystawę w Galerii Gdyńskiego Centrum Filmowego można oglądać do 13 sierpnia 2016 roku.
Rafał Grzenia
Urodzony w 1977 roku, literaturoznawca, krytyk literacki, pisarz, członek kolektywu dziennikarskiego Dziennikarze Wędrowni. Od ponad dekady podróżuje po Bliskim Wschodzie.
Maciej Moskwa
Urodzony w 1982 roku, fotograf, absolwent i wykładowca Sopockich Szkół Fotografii, założyciel kolektywu dokumentalistów Testigo Documentary. Mieszka w Gdańsku.