„Rethink Everything”. Hasło tegorocznego festiwalu filmowego Millennium Docs Against Gravity, który po raz siódmy odbędzie się w Gdyńskim Centrum Filmowym, skłania do spojrzenia na świat zupełnie inaczej niż dotąd. Trójmiejska edycja największej imprezy filmowej w Polsce rozpocznie się 13 maja i potrwa do 22 maja. W programie polskie premiery 80 najnowszych filmów dokumentalnych z całego świata. O Nagrodę Prezydenta Miasta Gdyni powalczy 12 tytułów. Będą spotkania z reżyserami i bohaterami, debaty, warsztaty i Rodzinna Akademia Dokumentalna. Trwa sprzedaż biletów.

Oficjalny zwiastun tegorocznej edycji oraz zwiastuny wszystkich filmów z 19. edycji Millennium Docs Against Gravity: TUTAJ

Oficjalne wydarzenie 19. MDAG Gdynia na Facebooku: TUTAJ

Dwa lata pandemii i agresja Rosji na Ukrainę wymusza nowe podejście do świata dookoła nas. „Rethink Everything” – hasło naszego festiwalu, zaczerpnięte z filmu „Wymyślić świat na nowo”, w reżyserii Richarda Dalea i Nigeli Walk – nie wydaje się być przesadzone w konfrontacji z wyzwaniami, które dopiero przed nami. Twórcy filmowi od lat ostrzegali przed Mordorem moskiewskim, czego wydaje się nie dostrzegali możni tego świata. Czy to znaczy, że kino straciło siłę przekonywania i nie jest traktowane tak poważnie jak kiedyś? Czy stało się już wyłącznie rozrywką? To nie jest prawdą. Wybitne dzieła filmowe są magnesem, przyciągają uwagę wszystkich i wpływają na opinię publiczną – podkreśla dyrektor festiwalu Artur Liebhart.

Festiwalowe nowości

Po raz pierwszy na festiwalu prezentujemy Konkurs Filmów Krótkometrażowych. To  wybór filmów dokumentalnych z całego świata, nie dłuższych niż 45 minut, o różnorodnej tematyce. Są idealnym punktem wyjścia do poznania zagadnień rozwiniętych w filmach pełnometrażowych.

W programie jest też kilka nowych sekcji filmowych. „Love Stories” to często nieoczywiste historie  miłosne, dzięki którym można zgłębić jedno z najważniejszych uczuć w ludzkim życiu. Sekcja „Zanim dorośniesz” skupia się na młodych bohaterach i bohaterkach poszukujących swojej ścieżki. Z kolei „Oblicza Dalekiego Wschodu” prezentują realia Bangladeszu, Chin, Mjanmy czy Wietnamu. Zastrzykiem wiedzy, która podsuwa pomysły na realne zmiany rzeczywistości, są filmy zebrane w sekcji „Nauka nas uratuje”. Tegoroczną sekcją awangardową są „Archiwa przyszłości”. 

Organizujemy także pierwszą w Polsce retrospektywę filmów Susan Sontag – wybitnej eseistki, krytyczki kultury i ikony popkultury. Jej bogata i różnorodna filmografia pozostaje w Polsce nadal niemal nieznana. W ramach festiwalu chcemy uzupełnić tę lukę.

Wrażliwy festiwal został doceniony

Europejska Akademia Filmowa doceniła Millennium Docs Against Gravity, włączając go w tym roku w poczet „najważniejszych festiwali europejskich” (Major European Festivals). Oznacza to możliwość kwalifikowania filmów do Europejskiej Nagrody Filmowej!

Tegoroczny MDAG po raz kolejny zachowa parytet – połowa prezentowanych w programie filmów została wyreżyserowana przez mężczyzn, a połowa przez kobiety. W konkursie o Nagrodę Prezydenta Miasta Gdyni przeważają twórczynie – w tej stawce rywalizuje 8 reżyserek i 6 reżyserów.

W obliczu aktualnych wydarzeń obecność filmów ukraińskich lub opowiadających o nabiera nowego znaczenia – pozwala na lepsze poznawanie kultury i historii naszych sąsiadów i jest wyrazem solidarności z nimi. W gdyńskim programie znalazły się aż cztery takie filmy. Zaplanowaliśmy też specjalny, pomocowy pokaz filmu „Mariupol” – sobota, 21 maja, godzina 10:35.

Z myślą o osobach z niepełnosprawnościami Bank Millennium i Festiwal kontynuują projekt zwiększania dostępności. Wybrane filmy i seanse będą wyświetlane z napisami dla niesłyszących oraz z audiodeskrypcją. Filmy, które będą dostępne w Gdyńskim Centrum Filmowym w specjalnej wersji, to największe tegoroczne hity:  „Lombard”, reż. Łukasz Kowalski oraz w „McCurry. W pogoni za kolorem” (McCurry: The Pursuit of Colour), reż. Denis Delestrac.

Konkurs o Nagrodę Prezydenta Miasta Gdyni i konkurs o Nagrodę „Etnomatograf”

Nagrodę Prezydenta Miasta Gdyni w wysokości 15 000 złotych dla najlepszego filmu w Konkursie Głównym o nagrodę Banku Millennium przyznają gdyńscy jurorzy: twórca filmów dokumentalnych i wykładowca  Maciej Cuske, malarka, performerka, działaczka społeczna Honorata Martin oraz artysta wizualny, muzyk, wykładowca Maciej Salamon.

Nagrodę ETNOMATOGRAF przyzna Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku dla najlepszego filmu o tematyce etnograficzne i antropologicznej. Nagrodę otrzyma reżyserka lub reżyser filmu, który w najczulszy sposób ukaże na ekranie autentyczne oblicze człowieka.

Widzowie będą mogli wskazać swój ulubiony film spośród 12 tytułów przedstawiających rozmaite zjawiska popkulturowe w ramach Konkursu o Nagrodę Wyborcza.pl Big Screen Doc.

Spotkania, debaty, warsztaty

Już po filmie otwarcia, którym jest „Simona”, z gdyńską publicznością spotka się jego reżyserka Natalia Koryncka-Gruz. W kolejnych dniach GCF odwiedzą polscy twórcy, twórczynie i bohaterki filmów „Bestie ze Złego”, „Silent love”, również tych z Konkursu Głównego: „Pisklaków” czy przebojowego „Lombardu”. Przed nami również spotkanie wokół innego filmu konkursowego: „Poznaliśmy się w wirtualnej rzeczywiści” – z reżyserem Joe Huntingiem i bohaterką Tią Johnson.

Jak co roku festiwalowym projekcjom towarzyszy bogaty program wydarzeń dodatkowych. Dzięki współpracy z Samorządem Województwa Pomorskiego i z Wyższą Szkołą Bankową w Gdyni zapraszamy na dwie debaty dotykające palących dziś problemów: „Kiedy docenimy rzeki?” po widowiskowym filmie „Rzeka” oraz „Tajemnice państwowe – jawność i ich granice”, inspirowaną filmem „USA kontra Reality Winner”. Niemal każdego dnia będziemy mówić o sprawach najważniejszych: o pomaganiu i niepomaganiu osobom uchodźczym w Polsce, cyrkularności w myśleniu o zasobach naturalnych planety czy aktywizmie na rzecz zwierząt – mówi Przemek Rydzewski, koordynator Millennium Docs Against Gravity Gdynia

A dalej, między innymi: O Sinéad O’Connor – film „Nothing Compares” – opowie dziennikarz muzyczny Bartek Chaciński, na filmowe pytanie „Po co nam architekci?” odpowie praktyk i badacz tego tematu Kuba Snopek. Po „Terytorium” – konkurs główny i przebój tegorocznego Festiwalu Filmowego Sundance – spotkamy się z reporterem od spraw klimatu i migracji Patrykiem Strzałkowskim, a o renesansie psychodelików będzie mówił Maciej Lorenc, członek zarządu Polskiego Towarzystwa Psychodelicznego, autor głośnej książki „Czy psychodeliki uratują świat?”, do tego rewolucję w hodowli sztucznego mięsa omówimy z „hodowcą” i popularyzatorem nauki z Centrum Nauki Kopernik Stanisławem Łoboziakiem. Wreszcie na zakończenie, po filmie „Sztuka milczenia”, który opowiada historię Marcela Marceau, z trójmiejską publicznością spotka się jego polski przyjaciel, aktor-mim Bartłomiej Ostapczuk.

Wiele poświęcimy też edukacji, przy współpracy z kolejnymi uczelniami: Uniwersytetem SWPS i Wydziałem Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego, publiczność spotka się z Przemkiem Staroniem, psychologiem i Nauczycielem Roku 2018, a o „Instagramowej rodzinie” opowie psycholożka dzieci i młodzieży Paulina Pawlicka. Nie zabraknie Gdyńskiej Szkoły Filmowej – o etyce pracy z dziećmi na planie filmowym porozmawiamy z reżyserem i członkiem jury Maciejem Cuske. Przed południem będzie też działać Rodzinna Akademia Dokumentalna. Do tego warsztaty jogi śmiechu, potańcówka dla seniorów z Vice Mistrzynią Świata w salsie Moniką Grzelak, a jakby tego było mało: na jeden dzień zamieńmy Plac Grunwaldzki w kwitnący Hyde Park!

Wybrane hity festiwalu

W ramach 19. już edycji Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity pokażemy po raz pierwszy w Polsce wyjątkowe, najnowsze filmy dokumentalne z całego świata.

 Filmy ukraińskie

Historię Ukrainy ostatniego dziesięciolecia naznaczoną bolesnymi doświadczeniami przedstawiają cztery filmy w tegorocznym programie. Film „Skarby Krymu” (The Treasures of Crimea) Oeke Hoogendijk opowiada o tym, jak w 2014 roku muzeum w Amsterdamie urządzało wystawę pereł krymskiej archeologii, kiedy Rosja dokonała aneksji tego regionu. Pojawiło się pytanie, komu należy zwrócić dzieła sztuki? Ministerstwu Kultury w Kijowie czy rosyjskiemu już Krymowi? Los dzieci żyjących w świecie opętanym przez wojnę przedstawia film „Dom z drzazg” – Konkurs Główny (House Made of Splinters) Simona Lerenga Wilmonta, śledzący losy tymczasowego domu opieki we wschodniej części kraju, położonego zaledwie 20 kilometrów od linii frontu konfliktu z 2014 roku. O wybitnej postaci ukraińskiej kultury opowiada „Nieskończoność według Floriana” (Infinity According to Florian) Oleksieja Radynskiego – to filmowa sylwetka Floriana Jurjewa – naukowca, innowatora, architekta i muzykologa. Do traumatycznych doświadczeń II wojny światowej wraca mistrz współczesnego kina Siergiej Łoźnica, badając w „Babim Jarze. Kontekstach” – również Konkurs Główny (Babi Yar. Context), jak doszło do tego, że 33 tysiące Żydów zginęło w wąwozie nieopodal Kijowa 29 i 30 września 1941 roku.

Rethink everything!

Wielkie kryzysy, z którymi się mierzymy, wzbudzają w nas potrzebę solidarności oraz wspólnej walki o zmianę otaczającej nas rzeczywistości. Tegoroczne hasło festiwalu, Rethink everything, zostało zaczerpnięte z filmu „Wymyślić świat na nowo” (Going Circular). Niger Walk i Richard Dale pokazują w nim innowacyjny, zamknięty obieg gospodarczy, który eliminuje odpady i oszczędza zasoby planety – to wizja przyszłości kreślona przez cztery wybitne umysły, m.in. legendarnego prof. Lovelocka. Jednym z problemów przyszłości jest z pewnością hodowla zwierząt, której poświęcone są dwa tytuły w tegorocznym programie. W filmie „Mięso przyszłości” (Meat the Future) Liz Marshall poznajemy byłego kardiologa z Indii, który zakłada w Dolinie Krzemowej start-up eksperymentujący z produkcją mięsa z komórek w laboratorium. Narratorką filmu jest sama Jane Goodall, zaś koproducentem i autorem muzyki Moby. Za to zdobywczyni Oscara® Andrea Arnold swoją bohaterką uczyniła krowę Lumę – obserwuje cykl jej życia i zanurza się w jej emocjach w filmie „Krowa” – Konkurs Główny (Cow). Równie palącym problemem co produkcja mięsa staje się obecnie dostęp do wody. Stan rzek pokazuje Jennifer Peedom w spektakularnym wizualnie filmie „Rzeka” (River) z narracją czytaną przez Willema Dafoe i muzyką m.in. Radiohead. O pilnej potrzebie ratowania unikalnego ekosystemu Amazonii i życia jej rdzennych mieszkańców opowiada za to film „Terytorium” (The Territory) Alexa Pritza. Ten pasjonujący dokumentalny thriller przenosi nas do serca brazylijskiej części dżungli, gdzie reżyser przez trzy lata towarzyszył plemieniu Uru-eu- wau-wau w walce o ziemię i przetrwanie w obliczu bezwzględnego karczowania lasu, na które pozwala prezydent Bolsonaro.

Wszyscy jesteśmy równi

Bez względu na wiek, tożsamość płciową czy orientację seksualną wszyscy jesteśmy równi. W tegorocznym programie festiwalu przypominają o tym filmy, pokazujące bohaterów_ki walczących_e o tolerancyjne społeczeństwo. Masjaa Ooms w swoim nowym projekcie przedstawia tytułowego „Jasona”. To transpłciowy chłopak, który trafił do zakładu opieki z myślami samobójczymi. Ze stereotypowym postrzeganiem wieku mierzą się niesamowite „Dziewczyny z kalendarza” (Calendar Girls) w filmie Marii Loohufvud i Love Martinsen. Bohaterki tworzą zespół tańczących jednorożców z Florydy. Te dziewczyny wiedzą, że życie zaczyna się po siedemdziesiątce!

O dorastaniu i miłości

„Zanim dorośniesz” i „Love Stories” to nowe sekcje festiwalowe, pokazujące kluczowe momenty w rozwoju człowieka oraz relacji. W ramach pierwszej zostaną zaprezentowane między innymi wspomniany już „Jason”, ale także „Na misji” (The Mission, reż. Tania Anderson), ukazujące czwórkę młodych amerykańskich Mormonów, którzy udają się w podróż do ateistycznej Finlandii, żeby przekonywać do swojej religii czy „Przeskok” (Cusp, reż. Isabel Bethencourt, Parker Hill) – portret trzech dziewczyn dorastających w teksańskim mieście, w którym przemoc seksualna, alkohol, narkotyki i broń to codzienność. Akcja „Poznaliśmy się w wirtualnej rzeczywistości” (We Met in Virtual Reality) Joe Hunting w całości toczy się w wirtualnej rzeczywistości i dokumentuje emocje uczestników oraz zażyłość tworzonych w tym świecie związków. Dla odmiany Cecilie Debell i Maria Tórgarð w filmie „Skál” – Konkurs Główny – przenoszą nas na Wyspy Owcze. Przyglądamy się historii dorastania i pierwszej miłości w tradycyjnej, chrześcijańskiej społeczności. Przez półtora roku filmowcy towarzyszyli 21-letniej Danii, która zakochała się w hip-hopowym artyście i poecie Trygvi, co wywróciło jej światopogląd do góry nogami. Obiektem prawdziwej miłości Katii i Maurice’a Krafftów przez 25 lat były za to… wulkany. „Wulkan miłości” – Konkurs Główny (Fire of Love) Sary Dosy to zapis ich życia, którego sensem stało się podróżowanie do wszystkich wulkanów, dzięki czemu stali się najsłynniejszymi wulkanologami na świecie. Zginęli podczas erupcji w Japonii w 1991 roku.

Blisko/daleko

O najdalszych zakątkach świata albo o świecie, który był zaraz obok nas, ale przestał istnieć. Filmy w programie 19. Millennium Docs Against Gravity Gdynia opowiadają o miejscach dalekich i bliskich. „Położne” (Midviwes, reż. Snow Hnin Ei Hliang) oraz „Pamiętniki z Mjanmy” (Myanmar Diaries, reż. The Myanmar Film Collective) pozwalają lepiej poznać sytuację w Mjanmie. W pierwszym, nagrodzonym w Sundance, poznajemy historię prowizorycznej kliniki medycznej prowadzonej przez dwie odważne kobiety: buddystkę Hlai muzułmankę Nyo Nyo pochodzącą z mniejszości Rohingjów. Z drugiego dowiadujemy się więcej o zmianach w kraju po puczu wojskowym. Dziesięcioro młodych filmowców anonimowo relacjonuje walkę z reżimem. Do Tybetu przenosi nas „Las szkarłatnych szat” (Dark Red Forest) Jina Huaqinga, pokazując, jak raz w roku 10 tysięcy buddyjskich mniszek zbiera się na płaskowyżu tybetańskim. Odziane w czerwone szaty zamieniają się w żywy las na wysokości 4000 m n.p.m. „Na ratunek” (The Rescue, reż. Jimmy Chin, Elizabeth Chai Vasarhelyi) pokazuje siłę solidarności w obliczu zagrożenia. Ekspedycję ratującą 12 chłopców-piłkarzy i ich trenera, którzy utknęli w zalanej jaskini w północnej Tajlandii, śledził w 2018 roku cały świat. O miejscu na chwilę przed zagładą opowiada z kolei Bianca Stigter w „Trzech minutach zawieszonych w czasie” (Three Minutes – A Lengthening). Niezwykłe trzy minuty amatorskiego filmu z 1938 roku stają się medytacją nad społecznością Żydów z Nasielska na kilka chwil przed Holokaustem.

Trwa sprzedaż biletów 

Bilety na festiwalowe pokazy kosztują od 21 do 15 zł. Sprzedaż pojedynczych biletów w cenie 21 zł odbywa się on-line na stronach www.mdag.pl (zakładka „Gdynia”) oraz www.gcf.org.pl (zakładka „Kino Studyjne”), a także stacjonarnie, w kasie Kina Studyjnego GCF.

Przy zakupie minimum 5 biletów na seanse festiwalowe cena jednego biletu wynosi 18zł. Przy zakupie minimum 10 biletów cena jednego biletu spada do 15 zł. Sprzedaż pakietów 10+, 5+ prowadzi wyłącznie kasa Kina Studyjnego GCF .

Nie ma możliwości rezerwacji biletów on-line na seanse festiwalowe. Wstęp na spotkania z autorami filmów jest bezpłatny.